W toku życia pojawiają się okresy, w których zmagasz się z różnymi problemami czy trudnościami. Najczęściej starasz się poradzić sobie z nimi sami lub z pomocą najbliższych nam osób.
Bywa jednak też tak, że Twoje dotychczasowe sposoby radzenia sobie są niewystarczające i wtedy decydujesz się sięgnąć po profesjonalną pomoc psychologa lub psychoterapeuty.
Jak się umówić?
Z pomocy psychologa lub psychoterapeuty możesz skorzystać w ramach NFZ lub prywatnie.
W przypadku korzystania w ramach NFZ konieczne jest uzyskanie skierowania. Takie skierowanie może wystawić lekarz psychiatra lub lekarz POZ. Kiedy już masz skierowanie, należy zadzwonić lub pójść osobiście do Poradni Zdrowia Psychicznego lub Poradni Psychologicznej i zapisać się na wizytę.
W sytuacji, gdy chcesz skorzystać z usług psychologa „prywatnie”, to skierowanie nie jest potrzebne. Wystarczy wyszukać w internecie psychologa lub psychoterapeutę i umówić się na wizytę.
Zanim jednak umówisz się do psychologa lub psychoterapeuty zwróć uwagę na kilka spraw:
- Psycholog, czy psychoterapeuta:
Psycholog – to osoba, która ukończyła jednolite magisterskie studia z zakresu psychologii i może też odbyć specjalizację zawodową (np. psychologia kliniczna, psychoonkologia). Psycholog może udzielać „świadczeń psychologicznych polegających w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu oraz na udzielaniu pomocy psychologicznej”.
Psychoterapeuta – to osoba, która ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła szkolenie podyplomowe w zakresie psychoterapii. W obecnym stanie prawnym, psychoterapeuta może ale nie musi być psychologiem. Psychoterapeuta prowadzi psychoterapię w jednym z nurtów psychologicznych.
- Model (nurt) w jakim pracuje:
Modeli pracy terapeutycznej jest naprawdę bardzo wiele, najpopularniejsze z nich to:
Poznawczo – behawioralny – według tego nurtu, to nasze myśli wpływają na nasze zachowania i emocje; praca terapeutyczna opiera się na zmianie myślenia.
Psychodynamiczny – skupia się na „wglądzie”, czyli uświadomieniu sobie tego, co nieświadome a co wywołuje cierpienie emocjonalne.
Terapia Gestalt – „patrzy” na człowieka, jako całość psycho-fizyczno-duchową; głównym celem terapii w tym nurcie jest przywrócenie zdolności do radzenia sobie z nowymi, trudnymi sytuacjami.
- Doświadczenie:
Doświadczenie psychologa lub psychoterapeuty możemy sprawdzić odwiedzając jego stronę internetową, stronę ośrodka lub przychodni, w której pracuje. Możesz też zadzwonić i zanim się umówisz zapytać o dotychczasowe doświadczenie.
- Opinie:
Opinie o psychologach lub psychoterapeutach można znaleźć głównie na stronach do umawiania wizyt, stronach internetowych danego specjalisty lub na forach internetowych itp. Sprawdzając opinię warto przede wszystkim zwracać uwagę na opinie merytoryczne, dotyczące konkretnie tego jak dany specjalista pracuje. Mogą zdarzać się opinie bardzo skrajne, dlatego warto poczytać i samodzielnie podjąć decyzję. Bardzo dobrym źródłem informacji są znane nam osoby, które korzystały z pomocy danego specjalisty.
- Cena wizyty:
Rozpiętość cen za wizytę potrafi być bardzo szeroka. Wybierając specjalistę zwróć uwagę na koszty. Takie informacje znajdziesz na stronie danego specjalisty lub ośrodka, w którym pracuje.
Przygotowanie do wizyty
Tak naprawdę nie ma konieczności aby jakoś specjalnie przygotowywać się do pierwszej wizyty. Możesz zastanowić się jakie masz oczekiwania w związku z tą wizytą i czego oczekujesz od psychologa/psychoterapeuty. Możesz też pomyśleć o czym chciałabyś porozmawiać, czym chciałbyś się podzielić z psychologiem.
Jak przebiega pierwsza wizyta, czego się spodziewać
Pierwsza wizyta, to wizyta konsultacyjna. Ma ona na celu poznanie pacjenta, trudności z jakimi się zgłasza. Psycholog poprosi Cię abyś opowiedział, co Cię do niego sprowadziło, jakie okoliczności pojawiły się w Twoim życiu, które sprawiły, że podjąłeś decyzję o udaniu się do psychologa. Może też zapytać o Twoją aktualną sytuację rodzinną, zawodową czy zdrowotną. W toku rozmowy, możesz być także zapytany jakie masz oczekiwania wobec terapii. Kluczowe jest abyś był wobec psychologa szczery. Nie musisz się obawiać, że psycholog będzie Cię osądzał czy, że Cię wyśmieje. Psycholog wysłucha, dopyta a pod koniec wizyty wstępnie powie Ci jaki widzi ewentualną dalszą pracę. Jeżeli trafisz do psychologa/psychoterapeuty będąc w kryzysie, to w pierwszej kolejności pomoże Ci w opanowaniu sytuacji kryzysowej. Nie oczekuj, że w trakcie pierwszej wizyty uporasz się od razu ze swoimi trudnościami a problemy znikną. Terapia i praca nad sobą to proces, który trwa i wymaga zaangażowania z Twojej strony.
Po pierwszej wizycie
Jeżeli po pierwszej wizycie zdecydujesz się na dalszą pracę z wybranym psychologiem lub psychoterapeutą, to wspólnie ustalicie plan spotkań i dalszej pracy. Może też być tak, że będziesz czuł, że coś między Tobą a psychologiem nie zagrało i, że nie chcesz dalej z tą osobą pracować. W takiej sytuacji pamiętaj, że nie masz przymusu pracy z tą osobą, nie musisz umawiać się na kolejną wizytę i możesz poszukać kogoś innego. Zdarza się także, że sam psycholog lub psychoterapeuta zaproponuje Ci innego specjalistę, który będzie mógł lepiej Ci pomóc.
Korzystanie z pomocy psychologa lub psychoterapeuty nie oznacza, że „jesteś wariatem”, nie jest też niczym wstydliwym. Sięgnięcie po pomoc to wyraz troski o samego siebie i o swoich bliskich. Pamiętaj, jeżeli czujesz, że nie radzisz sobie z tym, co Cię w życiu spotkało – skorzystaj z profesjonalnej pomocy.
Autor: Milena Dzienisiewicz, psychoonkolog z Fundacji Onkologicznej Nadzieja.