Stan, którego doświadcza większość ludzi, rzecz jasna raczej w postaci łagodnej. W większości przypadków uczucie melancholii pojawia się w odpowiedzi na określone zdarzenie, znika w ciągu kilku dni i zwykle nie jest traktowane jako choroba umysłowa.
Depresja która zasługuje na uwagę klinicysty, jest długotrwała i wystarczająco ciężka, by zaburzyć normalne funkcjonowanie. Kliniczna postać depresji to nie tylko „obniżony afekt”, lecz stan wprowadzający pacjenta w niemoc. Depresyjny nastrój, brak fizycznej i psychicznej energii, wprowadzające w irracjonalne uczucie bycia kimś bezwartościowym lub w poczucie winy, może skutkować śmiercią lub samobójstwem.
Przyczyny depresji w późnej dorosłości są często wiązane. Występuje ona częściej, gdy osoby doświadczyły większej liczby zdarzeń wywołujących depresję, takich jak żałoba, bolesna choroba, przeżywanie przewlekłego bólu itd. Czynnikami wywołującymi depresję są także m.in. problemy finansowe, długotrwałe problemy w relacjach społecznych i intymnych. Ponadto, badania udowodniły, iż depresja jest znacznie cięższa u osób starszych, które są otyłe. Większy odsetek cięższych przypadków tej choroby stwierdza się u osób żyjących w zinstytucjonalizowanych ośrodkach.
Pragnę zwrócić także uwagę na fakt, że depresja może być efektem nieprzystosowania się do okresu starości. Dlatego kilka słów o tym, na czym polega efektywna adaptacja do starości. To sztuka radzenia sobie z problemami codzienności dzięki sprawowaniu osobistej kontroli nad perspektywą starzenia się oraz jakością życia.
Podstawę adaptacji do starości stanowią:
1 – optymalizacja sprawności funkcji psychicznych – stymulacja tych funkcji, które są najbardziej niezawodne
2 – stopniowe podejmowanie działań kompensacyjnych
3 – utrzymywanie optymizmu niezależnie od kosztów starzenia się
Wskaźnikiem adaptacji jest doświadczanie” maksimum satysfakcji przy minimum kosztów psychicznych” (Freund, 1997, s. 291).
W depresji oprócz terapii farmakologicznej, którą zapisują lekarze psychiatrzy, zaleca się także psychoterapię, podczas której rozmowa, kontakt z drugą osobą pomagają pokonać przezwyciężać chorobę.
W procesie zdrowienia kluczową rolę odgrywa towarzystwo pozytywnie nastawionych osób, które będą źródłem bodźców odwracających uwagę od świata choroby.
Podkreślam także zbawienny wpływ ruchu na świeżym powietrzu, każdego dnia, choćby i spacer dają znakomite wyniki w szybkim powrocie do zdrowia. Nawet jeśli bardzo się nie chce, nie warto rezygnować z wysiłku fizycznego i aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, z pewnością jest to najtańsza i najbardziej dostępna nam forma walki z depresją.