Wszyscy się nim posługujemy, jednak nie każdy robi to świadomie. Uczymy się go szybciej niż języka werbalnego i czasem za jego pomocą dowiadujemy się więcej o drugim człowieku niż ten chce on nam przekazać. Mowa oczywiście o języku ciała.
Od kilkudziesięciu lat naukowcy reprezentujący różne dziedziny, takie jak: psychologia, socjologia, antropologia czy lingwistyka, przeprowadzają wiele badań w zakresie komunikacji niewerbalnej. Powstały nowe dyscypliny, chociażby kinezyka, proksemika i paralingwistyka, dzięki którym możemy przyjrzeć się z bliska interakcjom międzyludzkim. Zazwyczaj kolejne eksperymenty potwierdzają to, czego dotąd uczyliśmy się intuicyjnie, jednak czasem zdarzają się sytuacje, z których nie zdawaliśmy sobie sprawy. Szczególnie, jeśli mowa ciała przekracza granice jednego kraju.
Prosto w oczy
Najpotężniejszym środkiem komunikacji, jaki posiadamy zaraz po słowach, są oczy. Im intensywniejszy kontakt wzrokowy, tym więcej możemy z nich wyczytać. Zapewne każdy nieraz słyszał, że kłamcę można poznać po unikaniu spojrzenia lub spoglądaniu w lewą stronę. Badając kulturę rozmaitych narodów, ciekawsze wydają się różnice w samym fakcie patrzenia w oczy rozmówcy. Wieloletnie obserwacje pozwoliły stwierdzić, że na przykład Grecy częściej szukają kontaktu wzrokowego z osobami w miejscach publicznych, i to zarówno z tymi, z którymi prowadzą dłuższe konwersacje, jak i z tymi, których tylko mijają na ulicy. W dodatku, nieodwzajemnione spojrzenie wzbudza w nich złość, czują się ignorowani. Dla porównania Szwedzi spoglądają na siebie rzadziej niż Grecy, jednak i tak dłużej niż pozostali Europejczycy. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego podczas rozmowy zarówno w trakcie mówienia, jak i słuchania jest istotnym elementem w kulturze arabskiej. Zupełnym ich przeciwieństwem są Japończycy, którzy nie patrzą prosto w oczy a w… szyję drugiej osoby.
Podróż za jeden uśmiech
Pokerową twarz na co dzień zachowują Brytyjczycy i Amerykanie. Za to emocji nie kryją Włosi, których oblicza są pełne ekspresji. O Japończykach można śmiało powiedzieć, że są to osoby o dwóch twarzach: jej kamienny wyraz zachowują w sytuacjach publicznych, prywatnie jedynie ukazują pogodny grymas, natomiast nie szczędzą uśmiechu podczas powitań i formalnych spotkań biznesowych.
Gest prawdę ci powie
Nie tylko z mimiki twarzy można wyczytać wiele informacji, ale też z ruchu całego ciała. Gdy mieszkaniec Kraju Kwitnącej Wiśni obniża dłoń i porusza palcami, próbuje kogoś przywołać. Jeżeli liże palec wskazujący i gładzi brew, sugeruje tym samym, że ktoś kłamie. Na całym świecie podniesiony kciuk jest powszechnie używany przez autostopowiczów. Jednak, gdy ten sam gest wykonamy w niektórych miejscach Belgii, Grecji, Sycylii, Sardynii albo Malty, może on zostać zinterpretowany jako obelga o podtekście seksualnym. Podobnie jest ze skrzyżowaniem palców: w większości kultur usprawiedliwiamy w ten sposób kłamstwo, szczególnie w Wielkiej Brytanii i w Skandynawii, z kolei w Turcji oznacza to zerwanie przyjaźni.
Postaw na dotyk
Mieszkańcy Italii, znani ze swojego gorącego temperamentu, podczas rozmowy stoją blisko siebie i często się dotykają, podobnie jak Arabowie (przyjmują postawę bardziej na wprost), w przeciwieństwie do dystansujących się Niemców (ci przyjmują bardziej wyprostowaną sylwetkę niż Latynosi). W krajach arabskich nikogo nie dziwi widok mężczyzn trzymających się za ręce (bez podtekstu seksualnego), natomiast kobiety nigdy nie są dotykane publicznie. Japończycy rzadko nawiązują kontakt fizyczny w miejscach publicznych, pomimo tradycji wspólnych kąpieli.
Za głosem serca
Ton głosu jest szczególnie ważny w państwach arabskich. Ponadto, ich mieszkańcy przywiązują dużą wagę do zapachu i często wydychają na siebie powietrze podczas rozmowy, co budzi co najmniej zdziwienie wśród Europejczyków. Tym, co może łączyć różne kultury, jest brzmienie wypowiadanych słów. Nawet nie znając języka drugiej osoby, możemy na podstawie jej głosu określić stan emocjonalny.
Na podstawie: Gordon R. Wainwright – „Mowa ciała”.
